Giełdy kryptowalut DEX kontra CEX - różnice i zalety.

Giełdy kryptowalut DEX kontra CEX - różnice i zalety.
Autor Magdalena Mróz
Magdalena Mróz13 września 2023 | 6 min

Handel kryptowalutami dynamicznie się rozwija, a wraz z nim powstają nowe platformy wymiany tych cyfrowych aktywów. Coraz większą popularność zyskują giełdy zdecentralizowane (DEX), które stanowią alternatywę dla tradycyjnych giełd scentralizowanych (CEX). Jakie są kluczowe różnice między DEX a CEX i które rozwiązanie ma więcej zalet dla użytkowników?

Definicja i działanie giełd DEX

Zdecentralizowana struktura

Giełdy DEX bazują na technologii blockchain i inteligentnych kontraktach. Oznacza to, że nie posiadają centralnego serwera ani podmiotu kontrolującego. Zamiast tego działają w oparciu o rozproszoną sieć węzłów, na których zapisywana jest kopia rejestru transakcji. Taka konstrukcja zapewnia większe bezpieczeństwo i eliminuje ryzyko nadużyć ze strony pojedynczego operatora.

Bezpośrednie transakcje między użytkownikami

Na giełdach DEX transakcje odbywają się bezpośrednio pomiędzy użytkownikami, bez udziału pośredników. Dzięki inteligentnym kontraktom możliwe jest automatyczne kojarzenie zleceń kupna i sprzedaży oraz rozliczanie transakcji. Taka forma wymiany jest szybsza, tańsza i bezpieczniejsza.

Wykorzystanie inteligentnych kontraktów

Kluczowym elementem giełd DEX są inteligentne kontrakty. To programy działające w blockchainie, automatyzujące procesy takie jak zawieranie transakcji czy pobieranie opłat. Dzięki nim możliwe jest stworzenie zdecentralizowanego systemu obrotu kryptowalutami bez konieczności zaufania do pośrednika.

Definicja i działanie giełd CEX

Centralizowana struktura

Giełdy CEX (centralized exchange) opierają się na tradycyjnym, scentralizowanym modelu. Oznacza to, że istnieje podmiot kontrolujący infrastrukturę i przebieg transakcji na platformie. Jest nim zwykle spółka prowadząca giełdę kryptowalut.

Pośrednictwo giełdy w transakcjach

Na giełdach CEX transakcje nie odbywają się bezpośrednio między użytkownikami. Zamiast tego użytkownicy deponują środki na giełdzie, a następnie składają zlecenia kupna lub sprzedaży kryptowalut. Dopiero giełda, jako pośrednik, kojarzy zlecenia i przeprowadza transakcje.

Kontrola i regulacje

Centralny podmiot prowadzący giełdę CEX odpowiada za kontrolę działania platformy, weryfikację użytkowników i stosowanie regulacji, np. przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy. Z jednej strony zapewnia to większe bezpieczeństwo, z drugiej - ogranicza anonimowość.

Bezpieczeństwo i prywatność

Kontrola kluczy prywatnych na DEX

Na giełdach DEX użytkownicy zachowują pełną kontrolę nad swoimi kluczami prywatnymi i środkami. Nie muszą zatem ufać operatorowi giełdy jak w przypadku CEX. To znacząco zwiększa bezpieczeństwo i uniemożliwia kradzież środków z giełdy.

Ryzyko nadużyć na CEX

Centralizacja CEX niesie ze sobą ryzyko nadużyć ze strony operatora giełdy, ataków hakerskich czy przestojów technicznych. Przykłady giełd typu Mt.Gox pokazują, że utrata środków przez użytkowników jest realnym zagrożeniem.

Anonimowość użytkowników DEX

Giełdy DEX w większości nie wymagają podawania danych osobowych ani weryfikacji tożsamości. Pozwala to na zachowanie anonimowości, która dla wielu użytkowników kryptowalut jest kluczowa.

Obsługa i dostępność tokenów

Giełdy kryptowalut DEX kontra CEX - różnice i zalety.

Szeroki wybór kryptowalut na DEX

Giełdy DEX oferują zwykle dostęp do szerokiej gamy kryptowalut i tokenów, w tym także mniej popularnych aktywów. Dzięki temu inwestorzy mają większy wybór interesujących ich projektów.

Selektywna lista na CEX

Największe giełdy CEX obsługują ograniczoną liczbę najpopularniejszych kryptowalut. Dopisanie nowego tokena wymaga spełnienia wielu wymogów, co utrudnia dostęp mniejszym projektom.

Łatwość dodawania nowych tokenów na DEX

W przeciwieństwie do CEX, na giełdy DEX łatwo dodawać obsługę nowych tokenów. Wystarczy stworzyć do nich inteligentny kontrakt. Pozwala to na szybkie wprowadzanie do obrotu nowych kryptowalut.

Opłaty i prędkość

Niższe opłaty na DEX

Koszty transakcji na giełdach zdecentralizowanych są znacząco niższe niż na platformach CEX. Wynika to z braku pośrednika pobierającego prowizje oraz niskich opłat za wykorzystanie blockchaina.

Szybsze transakcje na DEX

Transakcje na giełdach DEX są realizowane praktycznie natychmiastowo, gdyż odbywają się bezpośrednio w łańcuchu bloków. Na giełdach CEX trzeba natomiast czekać na wykonanie przelewu przez operatora.

Droższe i wolniejsze CEX

Z uwagi na opłaty dla pośredników i opóźnienia wynikające z konieczności manualnej weryfikacji, giełdy scentralizowane są zazwyczaj znacznie droższe i wolniejsze od rozwiązań DEX.

Perspektywy rozwoju

Wzrost popularności DEX

Rosnąca świadomość zalet oraz postępy w rozwoju giełd DEX sprawiają, że zyskują one coraz większą popularność wśród użytkowników kryptowalut. Prognozuje się dalszy wzrost ich udziału w rynku.

Malejące znaczenie CEX

Choć obecnie giełdy CEX wciąż dominują, ich pozycja może zostać zagrożona przez rozwój zdecentralizowanej konkurencji. Jeszcze kilka lat temu miały monopol, dziś ich udział systematycznie spada.

Hibrydowe rozwiązania

Być może przyszłością będą hybrydowe giełdy łączące cechy rozwiązań CEX i DEX. Mogłyby one zapewnić większe bezpieczeństwo przy zachowaniu wygody tradycyjnych platform.

Podsumowanie

Podsumowując, giełdy DEX i CEX to dwa odmienne modele giełd kryptowalut, każdy posiadający swoje wady i zalety. Giełdy zdecentralizowane są bezpieczniejsze, szybsze i tańsze, lecz bardziej skomplikowane w użyciu. Z kolei scentralizowane platformy zapewniają wygodę i prostotę, ale wiążą się z większym ryzykiem utraty środków. Wybór odpowiedniej giełdy zależy od preferencji i celów konkretnego inwestora.

Najczęstsze pytania

Giełdy DEX udostępniają szeroki wachlarz kryptowalut, często obejmujący także mniej popularne aktywa. Dokładna lista zależy od konkretnej platformy.

Nie, giełdy DEX umożliwiają dokonywanie transakcji anonimowo, bez konieczności rejestracji czy weryfikacji tożsamości użytkowników.

Do wad giełd DEX należy zaliczyć mniejszą intuicyjność interfejsu, trudniejsze wdrożenie dla początkujących oraz generalnie mniejszą płynność niż w przypadku dużych giełd CEX.

Do czołowych giełd DEX należą obecnie Uniswap, PancakeSwap, Curve Finance czy SushiSwap. Ich popularność dynamicznie rośnie.

Wiele wskazuje, że wraz z rozwojem technologii blockchain giełdy DEX będą odgrywać coraz większą rolę w ekosystemie kryptowalut.

5 Podobnych Artykułów

  1. Darmowe Tokeny Od NFTMart
  2. Technologia płatności: 12 euro - Czy to dużo? Kluczowe aspekty
  3. ITR kurs: Sprawdź najnowsze notowania i trendy rynkowe
  4. Kryptowaluty w gospodarkach wschodzących: Szansa na rozwój czy ryzyko?
  5. Wyniki CDL: Analiza wyników i ich implikacje na przyszłość
tagTagi
shareUdostępnij artykuł
Autor Magdalena Mróz
Magdalena Mróz

Jestem entuzjastką świata finansów i inwestycji. Moje miejsce w sieci to skarbnica wiedzy o oszczędzaniu, inwestowaniu i budowaniu lepszej przyszłości. Zapraszam  do wspólnego odkrywania strategii sukcesu i niezależności finansowej

Oceń artykuł
rating-fill
rating-fill
rating-fill
rating-fill
rating-fill
Ocena: 4.50 Liczba głosów: 2

Komentarze(0)

email
email

Polecane artykuły