Jak działają kryptowaluty i blockchain?
Definicja i działanie blockchain
Blockchain to rozproszona baza danych, w której zapisywane są informacje o transakcjach w postaci zaszyfrowanych bloków. Każdy blok zawiera zakodowane dane o transakcjach, a także informacje o poprzednim bloku. Dzięki temu bloki są ze sobą powiązane i tworzą ciągły łańcuch. Blockchain jest rozproszony na wielu komputerach w sieci peer-to-peer. Oznacza to, że kopia całej bazy danych znajduje się na każdym komputerze w tej sieci. Gdy dokonywana jest nowa transakcja, informacja o niej rozchodzi się w całej sieci i jest weryfikowana przez użytkowników zwanych „górnikami”. Po zweryfikowaniu, transakcja zostaje dodana do nowego bloku, który zostaje dołączony do łańcucha. Dzięki rozproszeniu, blockchain jest bardzo trudny do zhakowania lub sfałszowania.
Rodzaje kryptowalut i ich cechy
Istnieje wiele różnych kryptowalut opartych o technologię blockchain. Najpopularniejsze to Bitcoin, Ethereum, Litecoin czy Ripple. Różnią się między sobą zasadami emisji, maksymalną podażą, szybkością i kosztem transakcji. Np. Bitcoin ma ograniczoną podaż do 21 milionów sztuk. Ethereum oprócz kryptowaluty posiada również blockchain służący do programowania i uruchamiania rozproszonych aplikacji. Wspólną cechą kryptowalut jest brak centralnej kontroli – nie emituje ich żaden bank czy rząd. Dodatkowo transakcje są anonimowe, a użytkownicy idą po adresach portfeli, a nie danych osobowych.
Zalety i wady kryptowalut
Do zalet kryptowalut należą: brak kontroli państwa czy banku centralnego, anonimowość użytkowników, niskie opłaty transakcyjne, szybkość przelewów, dostępność na całym świecie. Do wad można zaliczyć: dużą zmienność kursów, ryzyko straty dostępu do portfela, wykorzystanie do działalności przestępczej, możliwość banowania przez państwa. Jednak ogólnie kryptowaluty stanowią nowoczesną i wygodną formę płatności oraz inwestycji o dużym potencjale wzrostu popularności.
Jak kupować i zarabiać na kryptowalutach?
Giełdy kryptowalut i konta cyfrowe
Aby kupić kryptowaluty, należy założyć konto na giełdzie kryptowalut, np. Binance, Coinbase czy BitBay. Giełdy działają podobnie do tradycyjnych giełd akcji, ale zamiast akcji kupuje się na nich kryptowaluty. Po założeniu konta trzeba je zasilić tradycyjną walutą, np. złotówkami lub dolarami, a następnie kupić wybraną kryptowalutę. Zakupione monety są przechowywane na koncie wirtualnym na giełdzie. Można je tam trzymać lub wypłacić do prywatnego, bezpieczniejszego portfela.
Techniki inwestowania i handlu kryptowalutami
Inwestowanie w kryptowaluty polega na kupowaniu ich na giełdzie i trzymaniu w oczekiwaniu na wzrost wartości. Handel kryptowalutami to kupowanie i sprzedawanie w celu zarabiania na różnicach w kursach. Np. kupno Bitcoina po 30 000 zł i sprzedaż po 32 000 zł. Do handlu stosuje się analizę techniczną wykresów kursów i szuka okazji do wejścia i wyjścia z inwestycji. Możliwe jest też zarabianie na pożyczaniu kryptowalut innym graczom i pobieraniu odsetek lub stakingu, czyli blokowaniu środków w celu walidacji transakcji.
Portfele i przechowywanie kryptowalut
Kryptowaluty można przechowywać na giełdach, ale bezpieczniejszym rozwiązaniem są prywatne portfele. Podstawowy podział to portfele hot (podłączone do Internetu) i cold (nie podłączone do sieci). Hot wallet to np. aplikacja na telefonie czy komputerze. Cold wallet to np. pendrive albo specjalna przenośna drukarka kryptowalut. Cold wallety są bezpieczniejsze, bo wymagają fizycznego dostępu i są odcięte od Internetu.
Bezpieczeństwo i ryzyko inwestowania w kryptowaluty
Zagrożenia i ryzyko utraty środków
Inwestowanie w kryptowaluty niesie ze sobą ryzyko utraty części lub całości zainwestowanych środków. Główne zagrożenia to duża zmienność kursów, możliwość kradzieży środków z giełd i portfeli przez hakerów oraz ryzyko utraty dostępu do portfela. Dodatkowo na początku 2022 roku upadło kilka giełd kryptowalut, co spowodowało straty dla wielu inwestorów. Dlatego kluczowe jest stosowanie zasad bezpiecznego przechowywania i handlu kryptowalutami.
Zasady bezpiecznego handlu i przechowywania
Aby zminimalizować ryzyko, należy korzystać z dużych, sprawdzonych giełd i portfeli, stosować skomplikowane hasła dostępowe, włączać uwierzytelnianie dwuskładnikowe, korzystać z cold wallet, nie trzymać wszystkich środków w jednym miejscu, regularnie wykonywać kopie zapasowe i aktualizować oprogramowanie. Ważna jest też edukacja w zakresie bezpieczeństwa kryptowalut oraz dywersyfikacja, czyli rozkładanie środków na różne aktywa, aby zminimalizować ryzyko.
Pranie brudnych pieniędzy w kryptowalutach
Ze względu na anonimowość, kryptowaluty bywają wykorzystywane do prania brudnych pieniędzy pochodzących z przestępczości. Polega to na „mieszaniu” środków pochodzących z nielegalnych źródeł z legalnymi transakcjami w kryptowalutach, aby zatrzeć ich ślad. Jest to poważny problem, nad którym pracują organy ścigania i regulatorzy rynku kryptowalut. Wprowadzane są obowiązki weryfikacji tożsamości użytkowników giełd oraz monitorowanie podejrzanych transakcji w blockchainach.
Opodatkowanie i regulacje dotyczące kryptowalut
Przepisy i regulacje w Polsce i na świecie
W Polsce kryptowaluty nie są uznawane za prawny środek płatniczy, ale ich obrót podlega opodatkowaniu. Od 2023 r. zyski z kryptowalut będą opodatkowane 19% podatkiem od dochodów kapitałowych. W innych krajach obowiązują różne zasady – np. w Niemczech kryptowaluty są zwolnione z podatku po roku hodowania. Organy regulacyjne na całym świecie pracują nad odpowiednimi przepisami dotyczącymi rynku kryptowalut.
Kryptowaluty a przestępczość i terroryzm
Anonimowość kryptowalut sprawia, że są one wykorzystywane przez przestępców i terrorystów do ukrywania przepływu pieniędzy. Jednak analitycy wskazują, że pieniądze z przestępstw stanowią niewielki odsetek obrotu kryptowalutami. Niemniej walka z praniem brudnych pieniędzy w kryptowalutach jest priorytetem dla organów ścigania. Stosują one zaawansowane techniki analizy blockchainów w celu identyfikacji i blokowania podejrzanych transakcji.
Obowiązki podatkowe związane z kryptowalutami
W Polsce od 2023 r. obowiązywać będzie 19% podatek od zysków kapitałowych z obrotu kryptowalutami. Dotyczy to zarówno krótkoterminowych transakcji, jak i długoterminowych inwestycji. Podatek pobierany będzie dopiero przy wycofywaniu środków z giełdy do tradycyjnego pieniądza. Obowiązek rozliczenia podatku spoczywa na inwestorze. Konieczne będzie prowadzenie ewidencji transakcji oraz uwzględnienie zysków z kryptowalut w rocznym zeznaniu podatkowym PIT.
Przyszłość kryptowalut i perspektywy rozwoju
Czy kryptowaluty zastąpią tradycyjne waluty?
Choć kryptowaluty stają się coraz popularniejsze, większość ekspertów uważa, że w dającej się przewidzieć przyszłości nie zastąpią one całkowicie tradycyjnych walut. Główne waluty, takie jak dolar czy euro, mają silne umocowanie prawne i poparcie potężnych gospodarek. Jednak kryptowaluty mogą być wykorzystywane równolegle jako alternatywny system płatniczy i inwestycyjny o globalnym zasięgu.
Najpopularniejsze kryptowaluty i ich potencjał
Bitcoin jako pierwsza i najpopularniejsza kryptowaluta ma największe szanse, by stać się cyfrowym złotem i środkiem przechowywania wartości. Ethereum ma potencjał jako platforma dla różnych zdecentralizowanych aplikacji finansowych i technologicznych. Dogecoin pokazuje, że nawet żartobliwe kryptowaluty mogą zyskać popularność i wartość. Nowe projekty wprowadzające innowacyjne rozwiązania mogą zyskać przewagę w przyszłości.
Wykorzystanie blockchain poza kryptowalutami
Choć dziś blockchain kojarzony jest głównie z kryptowalutami, ma on o wiele szersze możliwości zastosowań. Technologia ta może posłużyć do tworzenia niezawodnych baz danych, przejrzystych systemów głosowań, cyfrowej weryfikacji dokumentów, bezpiecznego przechowywania danych medycznych i wielu innych zastosowań. Blockchain ma potencjał, by zrewolucjonizować wiele gałęzi gospodarki.
Jak zacząć przygodę z kryptowalutami?
Wybór odpowiedniej giełdy i portfela
Rozpoczynając przygodę z kryptowalutami, należy wybrać sprawdzoną giełdę z dobrymi opiniami i szeroką ofertą kryptowalut, np. Binance, Coinbase czy BitBay. Równolegle warto założyć cyfrowy portfel, np. Exodus, Atomic czy MetaMask. Pozwoli to stopniowo przenosić środki z giełdy do prywatnego, bezpieczniejszego portfela. W dalszej kolejności można rozważyć zakup sprzętowego portfela cold wallet.
Bezpieczny zakup pierwszych kryptowalut
Na początku warto zainwestować niewielkie kwoty, aby poznać działanie rynku kryptowalut. Dobrze rozpocząć od Bitcoina i Ethereum,
Podsumowanie
Kryptowaluty to fascynujący, ale i złożony temat. Choć wiążą się z pewnym ryzykiem, warto zapoznać się z ich działaniem, gdyż mogą one odgrywać coraz większą rolę w globalnych systemach finansowych. Inwestując rozsądnie i bezpiecznie, można spróbować pomnożyć swój kapitał wykorzystując zmienność kursów kryptowalut. Jednak należy pamiętać o zagrożeniach i postępować ostrożnie. Mimo wielu wyzwań, kryptowaluty mają szansę na dalszy, dynamiczny rozwój w nadchodzących latach.